मानिसको टाउकोमा जुम्रा परेपछि अत्यन्त चिलाउँछ । यसले मानिसको व्यक्तित्वमा त असर पार्ने मात्र होइन, स्वास्थ्यमा पनि समस्या निम्त्याउन सक्छ ।
सामान्यतया तिलको आकारको हुने जुम्रा खैरो र कालो रंगको हुन्छ । यसले रगत खाने गर्छ । एउटा जुम्राले एक दिनमा कम्तीमा ८ वटासम्म अण्डा पार्न सक्छ । जुम्राले पारेको अण्डालाई लिखा भनिन्छ । सामान्यतया ३० दिनको आयू हुने जुम्रा कसरी हटाउने त ?
– धेरै जुम्रा परेको भए राम्रो खाले काँइयोको प्रयोग गरेर पनि कपालमा रहेको जुम्रा र स–साना अण्डाहरु हटाउन सकिन्छ ।
– जुम्रा नपरोस् भन्न अरुले प्रयोग गरेको काँइयोको प्रयोग गर्नु हुदैँन ।
– कपालबाट जुम्रा हटाउन चिकित्सकको सुझाव अनुसारको साबुन, क्रिम वा औषधी प्रयोग गर्न सकिन्छ ।
– जुम्रा मार्ने साबुनको प्रयोग गरेपछि कपाल सुकाउने मेसिनको प्रयोग गर्नु हुँदैन ।
– औंषधीको प्रयोगले जुम्रा नष्ट हुन्छ तर लिखा हुँदैन । तसर्थ काँइयो वा अरुको मददतले लिखालाई हटाउनु पर्दछ ।
– कपाललाइ कम्तिमा पनि साताको दुई पटक नुहाउँदा जुम्रा पर्ने सम्भावना न्युन हुन्छ ।