विश्वकै सबैभन्दा ठूलो पाम तेलको उत्पादक, इन्डोनेशियाले गत हप्ता मात्र घरेलु मूल्य वृद्धिलाई समाधान गर्न तेल निर्यात बन्द गर्ने घोषणा गरेको छ । यसमा कोभिड महामारी र युक्रेन युद्धका कारण खाने तेलको मूल्य यो स्तरमा बढिरहेको बताइएको छ ।
यसरी विश्वव्यापी रुपमै तेलसहित विभिन्न खाद्यान्नको मूल्य अकाशिएको अवस्था छ । यसमा पनि खाने तेल विशेषगरी भारतको १.३८ अर्ब जनसङ्ख्याको डायटको महत्वपूर्ण हिस्सा हो । भारत विश्वकै दोस्रो सबैभन्दा ठूलो वनस्पति तेल निर्यात तथा उपभोग गर्ने देश हो । यसले आफ्नो ५६ प्रतिशत आवश्यकता सातवटा देशबाट निर्यात गरि पूरा गर्दै आएको छ ।
भारतमा विशेषगरी पाम, सोयाबिन र सूर्यमूखी तेलको बढी प्रयोग हुन्छ । पाम तेलका लागि यसले ९० प्रतिशत इन्डोनेशिया र मलेसियाबाट भित्र्याउँदै आएको छ । सूर्यमुखी तेलको माग पूरा गर्न चाहिँ यसले आधा भन्दा बढी रुस र युक्रेनबाट आयात गर्ने गरेको छ ।
यो भनेको विश्वव्यापी निर्यातको ८० प्रतिशत हिस्सा हो । तर हाल रुस र युक्रेनबीच जारी युद्धका कारण यसपटक सूर्यमुखी तेलको आपूर्ति २५ प्रतिशतले कटौती हुने देखिएको छ । यसैगरी पाम तेलको दोस्रो ठूलो उत्पादक मुलुक मलेसियामा पनि यसको निर्यातमा कडाइ गर्न थालिएको छ ।