धनगढी। वडामा पुरुष वर्चस्वकाबीच सुदूरपश्चिम प्रदेशका पाँच जना महिलाले वडा चलाउने जिम्मेवारी प्राप्त गरेका छन् । वैशाख ३० गते भएको निर्वाचनबाट वडा अध्यक्षमा निर्वाचित भइ पाँच जना महिलाले वडा चलाउने जिम्मेवारी प्राप्त गरेका हुन ।
जसमध्ये सबैभन्दा बढी कैलालीमा चार जना महिला वडा अध्यक्षमा भएका निर्वाचन आयोगको तथ्याङ्कमा उल्लेख छ । यसैगरी, एक जना महिला बझाङमा वडा अध्यक्षमा निर्वाचित भएर कामकाज गरिरहेकी छन् । बाँकी सात जिल्लाका पालिकाहरुमा पुरुषलेमात्रै वडा वडा चलाइ रहेका छन् ।
प्रदेशभरि ७३४ वडा रहेकोमा बाजुरास्थित बुढीगङ्गा नगरपालिकाको १० वटै वडाको नतिजा आइसकेको छैन । नतिजा आइसकेको ७२४ वडामध्ये पाँच वडाको वडा चलाउने जिम्मेवारी महिलाको काँधमा छ । हालसम्मको नतिजा अनुसार वडा अध्यक्षको रुपमा यस प्रदेशमा महिलाको प्रतिनिधित्व ०.६९ प्रतिशतमात्रै रहेको छ । जुन पुरुष प्रतिनिधित्वको तुलनामा अत्यन्त न्यून हो । विभिन्न पालिकाको ७१९ वडामा पुरुषको उपस्थिति छ ।
अर्थात ९९.३१ प्रतिशत वडा कार्यालय पुरुषको हातमा छ । आयोगको तथ्याङ्क अनुसार कैलालीको जोशीपुर गाउँपालिका–३ मा रेणुकुमारी डङ्गौराले वडा अध्यक्षको जिम्मेवारी प्राप्त गर्न सफल भएकी छन् । नवगठित नागरिक उन्मुक्ति पार्टीबाट उहाँले २२ मतको फरकले नेपाली काङ्ग्रेसका किशोरकुमार कठरियालाई पराजित गरेर वडाको जिम्मेवारी प्राप्त गरिन् । चौधरीले ६१५ मत प्राप्त गर्दा कठरियाको पक्षमा ५९३ मत आयो ।
यस्तै, गौरीगङ्गा नगरपालिका–८ को वडा अध्यक्षमा नेकपा (माओवादी केन्द्र) का करुणा चौधरीले बाजी मारिन । ९१३ मत प्राप्त गरेकी उनले २६० मतान्तरले नेपाली काङ्गे्रसका भगवानदिन चौधरीलाई पराजित गरिन् । पराजित चौधरीले ६५३ मत प्राप्त गरिन् । कैलालीकै गोदावरी नगरपालिका– ७ को वडा अध्यक्षमा नेकपा (एमाले) का कलावती साउँद विजयी भएकी छन् । उनले नेपाली काङ्ग्रेसका जानकीदेवी पाठकलाई ३१७ मतान्तरले पराजित गरी वडाको नेतृत्व गर्ने अवसर प्राप्त गरिन् । साउँदले ९२६ मत प्राप्त गर्दा पाठकको पक्षमा ६०९ मत आयो । यसैगरी, लम्कीचुहा नगरपालिका–५ मा माओवादी केन्द्रका माया विष्ट वडा अध्यक्षमा निर्वाचित भइन् । ३० मतको अन्तरले जनता समाजवादी पार्टीका सुरेश चौधरीलाई पराजित गरी उहाँले वडा अध्यक्षको जिम्मेवारी प्राप्त गरिन् । विष्टको पक्षमा ६३६ मत प्राप्त भयो ।
चौधरीलाई ६०६ मत आएको थियो । यस्तै, बझाङको खप्तडछान्ना गाउँपालिका–३ को वडा अध्यक्षमा नेपाली काङ्ग्रेसका गौरीकुमारी अधिकारी विजयी भइन् । नेकपा (एमाले) का उम्मेदवार लक्ष्मणबहादुर रोकायालाई ८१ मतान्तरले पराजित गरी उनले वडा चलाउने जिम्मेवारी प्राप्त गरिन् । विजयी भएकी अधिकारीले ३७१ मत प्राप्त गर्दा रोकायालाई २९० मत मिल्यो ।
प्रदेशको कञ्चनपुर, डोटी, अछाम, बाजुरा, बैतडी, डडेल्धुरा र दार्चुलामा भने एक जना पनि महिला वडा अध्यक्षमा जित्न सकेनन् । प्रदेश भरिको वडा कार्यालयमा पुरुषको वर्चस्व रहेको छ । दलहरुले विभिन्न पालिकामा महिला वडा अध्यक्ष उम्मेदवार नबनाएका होइनन् ।
तर, वडा अध्यक्षका कतिपय महिला उम्मेदवार पराजित भएका छन् । प्रदेशभरि वडामा महिलाको प्रतिनिधित्व निकै न्यून रहेको छ । सुदूरपश्चिम प्रदेशमा पालिका प्रमुखमा महिलाको सङ्ख्या झनै कम रहेको छ । जम्मा दुई जना महिलामात्रै पालिकाको प्रमुखमा निर्वाचित भएका छन् । नेपाली काङ्ग्रेसबाट कैलालीको लम्कीचुहा नगरपालिकामा सुशीला शाही र अछामकोे पञ्चदेवल नगरपालिकाको प्रमुखमा अम्बिकाकुमारी चलाउने निर्वाचित भएका छन् ।
स्थानीय तहको दोस्रो निर्वाचनबाट प्रमुखमा जित्ने महिलाको सङ्ख्या भने एक वटा बढेको छ । २०७४ को निर्वाचनबाट डोटीको दिपायल सिलगढी नगरपालिकामामात्रै प्रमुखमा महिला निर्वाचित भएकी थिइन् । यस पटकको निर्वाचनबाट प्रदेशका स्थानीय तहमा प्रमुखको रुपमा महिलाको प्रतिनिधित्व २.२९ प्रतिशत रहेको छ ।